23. KWIETNIA – ŚWIATOWY DZIEŃ KSIĄŻKI I PRAW AUTORSKICH – CIEKAWOSTKI!
Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich to uroczystość obchodzona w ponad 100 krajach na całym świecie! To święto autorów, ilustratorów, wydawców, książek, Czytelników i czytelnictwa. Tego dnia odbywa się mnóstwo wydarzeń związanych z czytaniem, spotkań z pisarzami, a dla wielbicieli książek księgarnie przygotowują rozmaite akcje promocyjne.
Patrząc odrobinę szerzej, to cały kwiecień jest książkowym miesiącem. 2. Kwietnia obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci, o czym pisaliśmy wcześniej.
„Czytanie rozwija rozum młodzieży,
odmładza charakter starca,
uszlachetnia w chwilach pomyślności,
daje pomoc i pocieszenie w przeciwnościach.”
[Cyceron]
Historia w pigułce – Światowy Dzień Książki
- W Hiszpanii Dzień Książki to od 1930 roku oficjalne święto, a od 1964 roku obchodzi się je we wszystkich krajach hiszpańskojęzycznych.
- 23 kwietnia świętuje się w Katalonii bardzo uroczyście. To dzień jej patrona – Świętego Jerzego. Zgodnie z tradycją tego dnia wręczano kobietom czerwone róże – symbol krwi smoka, którego pokonał Święty Jerzy. Z czasem kobiety też zaczęły dawać podarunki i były to właśnie książki.
- Pomysł organizacji święta zrodził się w Katalonii – w 1926 roku wystąpił z nim wydawca, Vicente Clavel Andres.
- W 1995 roku UNESCO ustanowiło Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, a stało się to na wniosek rządu Hiszpanii.
- 23 kwietnia to również ważna data dla literatury na całym świecie. W tym dniu, w roku 1616 zmarli: Miguel de Cervantes, William Shakespeare i Inca Garcilaso de la Vega (przy czym datę śmierci Shakespeare’a podaje się według kalendarza juliańskiego, a pozostałych dwóch – według gregoriańskiego).
- 23 kwietnia to także rocznica urodzin lub śmierci kilku wybitnych pisarzy, między innymi Vladimira Nabokova , Maurice’a Druona, Halldora Laxnessa, Josepa Pla i Manuela Mejia Vallejo.
- W Wielkiej Brytanii Dzień Książki obchodzony jest marcu. 23 kwietnia to na Wyspach Dzień Świętego Jerzego. Jest on patronem Wielkiej Brytanii i to ważny dzień w narodowym kalendarzu. Dlatego 23 kwietnia Anglia będzie celebrowała Światową Noc Książki. Na pewno będzie sporo atrakcji, ponieważ program co roku jest bardzo bogaty.
Jeszcze więcej ciekawostek o Światowym Dniu Książki znajdziecie w tym wpisie.
Książkowy hymn
- Światowy Hymn Książki to symboliczny projekt Światowej Stolicy Książki UNESCO Wrocław 2016.
- Ta inicjatywa to pomysł na połączenie Czytelników z całego świata, tak aby ani język ani kultura nie były barierą utrudniającą wspólne działanie. Hymn ma znaczenie symboliczne i jest złożeniem hołdu książce.
- Tekst hymnu, to wiersz „Włosek poety” autorstwa Tadeusza Różewicza. Autor muzyki to Jan Kanty Pawluśkiewicz, polski kompozytor muzyki poważnej i filmowej. Tekst utworu przetłumaczono na kilkadziesiąt języków.
- Premiera Światowego Hymnu Książki odbyła się w kwietniu 2017 roku we Wrocławiu i była zakończeniem roku Wrocławia jako Światowej Stolicy Książki.
- Światowa Stolica Książki to tytuł, który co roku przyznaje UNESCO. Jest to wyróżnienie dla miasta, które ma najlepszy program upowszechniający czytelnictwo i promujący książki.
- Pierwszym miastem, które otrzymało tytuł Światowej Stolicy Książki był Madryt. Kolejne wyróżnione miasta to Aleksandria, Delhi, Antwerpia, Montreal, Turyn, Bogota, Amsterdam, Bejrut, Lublana, Buenos Aires, Erywań, Bangkok, Port Harcourt, Incheon. 2016 rok należał do Wrocławia, 2017 do Konakry. W 2018 Światową Stolicą Książki będą Ateny.
Prawa autorskie
23. kwietnia to nie tylko święto książek i czytelnictwa, ale też, jak sama nazwa wskazuje dzień praw autorskich. Zarówno pisarze, jak i wydawcy wiedzą, że bez nich rynek książki pewnie by nie istniał.
Co to jest prawo autorskie? Zgodnie z definicją słownikową to „przepisy prawne określające uprawnienia przysługujące autorowi dzieła artystycznego, literackiego lub naukowego”. Oczywiście jest to duże uogólnienie i zagłębiając się w temat sprawa okazuje się bardziej skomplikowana. Na szczęście obecnie prawa autorskiego nie można utracić, chyba że właściciel dzieła dobrowolnie zrzeknie się go. I choć aktualnie większość utworów „z urzędu” jest chroniona prawami autorskimi od momentu powstania, to warto pamiętać o formalnościach, które w razie problemów mogą rozstrzygnąć ewentualne spory.
Źródło:
Wiadomość od Iriny Bokovej, dyrektor generalnej UNESCO, z okazji Światowego Dnia Książki i Praw Autorskich 2014
Historia słowa pisanego jest historią ludzkości.
Potęga książek w dążeniu do indywidualnego spełnienia i do zmiany społecznej jest niezrównana. Intymne, a jednocześnie głęboko społeczne książki zapewniają dalekosiężne formy dialogu między jednostkami, wewnątrz społeczności i na przestrzeni czasu.
Jak powiedziała Malala Yousafzai, pakistańska uczennica, która została zastrzelona przez talibów za udział w zajęciach, powiedziała w swoim wystąpieniu w ONZ:
Podnieśmy nasze książki i nasze długopisy. Są naszą najpotężniejszą bronią.
W Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich UNESCO zaprasza wszystkie kobiety i mężczyzn do gromadzenia się wokół książek oraz wszystkich tych, którzy piszą i produkują książki. To dzień świętowania książek jako ucieleśnienia ludzkiej kreatywności i chęci dzielenia się pomysłami i wiedzą, inspirowania zrozumienia i tolerancji.
Książki nie są odporne na świat zmian, ucieleśniony wraz z pojawieniem się formatów cyfrowych i przejściem na otwarte licencje na dzielenie się wiedzą.
Oznacza to większą niepewność, ale także nowe możliwości – w tym dla innowacyjnych modeli biznesowych w świecie publikacji. Zmiana rodzi ostre pytania o definicję książki i znaczenie autorstwa w erze cyfrowej. UNESCO przewodzi od frontu w nowych debatach na temat dematerializacji książek i praw autorów.
Wspierając prawa autorskie i otwarty dostęp, UNESCO broni kreatywności, różnorodności i równego dostępu do wiedzy. Pracujemy na wszystkich płaszczyznach – od sieci Creative Cities of Literature po promowanie umiejętności czytania i pisania oraz mobilnego uczenia się i rozwijanie otwartego dostępu do wiedzy naukowej i zasobów edukacyjnych. Na przykład, we współpracy z Nokią i Worldreader, UNESCO stara się wykorzystać technologię mobilną do wspierania umiejętności czytania i pisania. W tym celu 23 kwietnia wydamy nową publikację: Czytanie w erze mobilnej .
W tym samym duchu Port Harcourt w Nigerii został nazwany Światową Stolicą Książki 2014 , ze względu na jakość swojego programu, w szczególności z uwagi na młodzież i wpływ, jaki będzie on miał na poprawę kultury nigeryjskiej książek, czytania, pisania i publikowanie w celu poprawy wskaźników umiejętności czytania i pisania. Inicjatywa, która weszła w życie w Światowym Dniu Książki i Praw Autorskich , jest wspierana przez UNESCO, wraz z Międzynarodowym Stowarzyszeniem Wydawców, Międzynarodową Federacją Księgarń oraz Międzynarodową Federacją Stowarzyszeń i Instytucji Bibliotecznych.
W tym wszystkim nasz cel jest jasny – zachęcać autorów i artystów oraz zapewnić, aby więcej kobiet i mężczyzn korzystało z umiejętności czytania i pisania oraz dostępnych formatów, ponieważ książki są naszą najpotężniejszą siłą eliminacji ubóstwa i budowania pokoju.
Źródło:
DLACZEGO CZYTANIE JEST TERAZ WAŻNIEJSZE NIŻ KIEDYKOLWIEK!
Bardziej niż kiedykolwiek, w czasach, gdy większość szkół na całym świecie jest zamknięta, a ludzie muszą ograniczać się do spędzania czasu na zewnątrz, moc książek powinna być wykorzystywana do zwalczania izolacji, wzmacniania więzi między ludźmi, poszerzania naszych horyzontów, podczas gdy stymulowanie naszych umysłów i kreatywności.
W kwietniu i przez cały rok bardzo ważne jest poświęcenie czasu na samodzielne czytanie lub z dziećmi. Nadszedł czas, aby świętować znaczenie czytania, wspierać rozwój dzieci jako czytelników oraz promować dożywotnią miłość do literatury i integrację ze światem pracy.
Czytając i obchodząc Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich, możemy otworzyć się na innych pomimo dystansu i podróżować dzięki wyobraźni. Od 1 do 23 kwietnia UNESCO dzieliło się cytatami, wierszami i wiadomościami, aby symbolizować potęgę książek i zachęcać do czytania w jak największym stopniu. Tworząc poczucie wspólnoty poprzez wspólne odczyty i wspólną wiedzę, czytelnicy na całym świecie mogą się łączyć i wzajemnie pomagać w ograniczaniu samotności.
W takich okolicznościach zapraszamy uczniów, nauczycieli, czytelników z całego świata, a także branżę książkową i usługi biblioteczne do złożenia zeznań i wyrażenia zamiłowania do czytania. Zachęcamy do dzielenia się tą pozytywną wiadomością z innymi poprzez #StayAtHome (link jest zewnętrzny)i #WorldBookDay (link jest zewnętrzny).
Istnieją również materiały, z których możesz skorzystać, aby pomóc zaangażować wszystkie społeczności czytelników, osób i instytucji. Niezależnie od tego, czy chcesz je wydrukować i nakleić na ściany, udostępnić je w mediach społecznościowych czy opublikować na swojej stronie, to bardzo pomaga! Pobierz nasz zestaw narzędzi komunikacyjnych tutaj (link jest zewnętrzny).
Im więcej ludzi możemy osiągnąć, tym więcej osób może uzyskać pomoc.
Źródło:
