ROCZNICA WPROWADZENIA STANU WOJENNEGO W POLSCE

Na terenie całej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej stan nadzwyczajny został wprowadzony 13 grudnia 1981 roku, niezgodnie z Konstytucją PRL. Stan wojenny wprowadzono na mocy podjętej niejednomyślnie uchwały Rady Państwa z dnia 12 grudnia 1981 roku, na wniosek Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego – tymczasowego, niekonstytucyjnego organu władzy. Został on poparty przez Sejm PRL uchwałą z dnia 25 stycznia 1982 roku. Został zawieszony 31 grudnia 1982 roku, a zniesiono go 22 lipca 1983 roku. W trakcie jego trwania internowano łącznie 10131 działaczy związanych z „Solidarnością”, a życie straciło około 40 osób, w tym 9 górników z kopalni „Wujek” podczas pacyfikacji strajku.

Oficjalnym powodem wprowadzenia stanu wojennego była pogarszająca się sytuacja gospodarcza kraju, której przejawami były m.in. brak zaopatrzenia w sklepach, oraz zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego w kraju wobec zbliżającej się zimy. Całkowicie załamał się skup produktów rolnych. Przestały oddziaływać na producentów podwyżki cen skupu, gdyż rolnicy stracili zaufanie do pieniądza, za który zresztą nie mogli nabyć innych towarów których brakowało na rynku. W tej sytuacji rząd zmuszony był do wprowadzenia tzw. sprzedaży wiązanej.

Reakcja kraju na stan wojenny

W reakcji na wprowadzenie stanu wojennego struktury NSZZ „Solidarność” podjęły akcje protestacyjne – ZOMO sukcesywnie pacyfikowało kolejne strajki, m.in. w Stoczni Gdańskiej im. Lenina (16 grudnia 1981), Hucie im. Lenina w Krakowie (w nocy z 15 grudnia na 16 grudnia). Największy opór stawiły siłom bezpieczeństwa kopalnie węgla kamiennego na Śląsku – 15 grudnia oddział ZOMO został dwukrotnie wyparty z terenu kopalni „Manifest Lipcowy”, za trzecim razem kilkunastoosobowa grupa milicjantów otworzyła ogień do robotników, raniąc czterech z nich. 16 grudnia 1981 w Gdańsku doszło do dużych manifestacji, w których udział wzięło ok. 100000 ludzi – starcia z oddziałami ZOMO trwały tam do 17 grudnia.

Skutki gospodarcze

Wprowadzenie stanu wojennego nie poprawiło niekorzystnej sytuacji gospodarczej w Polsce i nie usunęło oznak zapaści gospodarczej kraju. Władze zapowiedziały wdrożenie reformy gospodarczej począwszy od 1 stycznia 1982 (będącej elementem systemu tzw. normalizacji). Pierwszym efektem tych działań było jednak tylko wprowadzenie od 1 lutego 1982 podwyżki cen żywności średnio o 241 procent, a także opału i energii średnio o 171 procent. W roku 1982 nastąpił spadek realnych dochodów ludności średnio o 30 procent, w porównaniu do dochodów z roku 1981, a przeprowadzona rewaloryzacja oszczędności nie była w stanie zrównoważyć obniżenia ich wartości.

Obecnie 13 grudnia każdego roku w wielu miastach Polski odbywają się liczne marsze, pikiety, konferencje i inscenizacje wprowadzenia stanu wojennego. Na przykład w Łodzi wolontariusze ubrani w mundury ZOMO odwiedzają bary w centrum miasta, by przypominać o kolejnej rocznicy wydarzeń. Stan wojenny został pozytywnie upamiętniony w piosence zespołu Sztorm 68 pt. „Dziękujemy (13 grudnia)”, w której zespół wyraża podziękowanie milicjantom, żołnierzom oraz gen. Wojciechowi Jaruzelskiemu.

Gen. Wojciech Jaruzelski po latach utrzymywał, że jeśli stan wojenny nie zostałby wprowadzony, prawdopodobnie wojska radzieckie wkroczyłyby do Polski.

Stan wojenny został wprowadzony 13 grudnia 1981 roku na terenie całej Polski. Generał Wojciech Jaruzelski ogłosił to w porannym przemówieniu radiowo-telewizyjnym. Reżim komunistyczny uderzył w NSZZ „Solidarność” i skupioną wokół związku opozycję, chcąc ratować system.

Lech Kaczyński – Delegat gdańskiego NSZZ „Solidarność” na I Zjazd Krajowy Delegatów związku i członek Komisji Programowej ds. uregulowania stosunków z PZPR był internowany od grudnia 1981 r. do października 1982 r. Po uwolnieniu został jednym z doradców Lecha Wałęsy, zasiadał w Radzie Pomocy Więźniom Politycznym w Gdańsku. Uczestniczył w rozmowach „Solidarności” z przedstawicielami władz w Magdalence, później również w rozmowach Okrągłego Stołu. W latach 90. pełnił funkcję pierwszego wiceprzewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, a następnie ministra stanu ds. bezpieczeństwa w kancelarii prezydenta Lecha Wałęsy. Zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r.

Adam Michnik – Jeden z najbardziej aktywnych działaczy opozycji. Został internowany 13 grudnia 1981 r. Do 1986 r. przebywał w areszcie. Po wyjściu na wolność został doradcą Lecha Wałęsy. Uczestnik rozmów „Solidarności” z władzą w Magdalence oraz obrad Okrągłego Stołu. Od 1989 r. redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”, powstałej na bazie zespołu dziennikarskiego nielegalnego „Biuletynu Informacyjnego” i „Tygodnika Mazowsze”. W 1990 r. założył Ruch Obywatelski Akcja Demokratyczna.

Lech Wałęsa – Przewodniczącego „Solidarności” internowano 13 grudnia 1981 r. Przetrzymywano go do listopada 1982 r. Rok później Komitet Noblowski przyznał mu Pokojową Nagrodę Nobla. Był współtwórcą porozumień Okrągłego Stołu, których efektem były wybory parlamentarne w czerwcu 1989 r. Rok później wybrany na prezydenta. Pięć lat później walczył o reelekcję, ale przegrał z Aleksandrem Kwaśniewskim. Obecnie patronuje fundacji swojego imienia, prowadzi wykłady na zaproszenie różnych państw, komentuje bieżące życie polityczne. Jest również członkiem 12-osobowej grupy refleksyjnej Unii Europejskiej – Rady Mędrców.

Przygotowane przez kl. 4TRE z wychowawcą p. J. Balawajder.

Plakat wykonali uczniowie z p. A. Lariną-Dzimirą w ramach Pracowni Organizacji Reklamy.

https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=7si5Dphr8co

https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=RayToE35mDM